Tez Düzenleme

Tez, dönem projesi ya da ödev hazırlama gibi üniversite öğrencilerinin hazırladığı akademik içerikli yayınlar genellikle tek seferde onay almazlar. Çünkü bu tür çalışmaların göreceli kavramlar içerdiği, hemen herkes tarafından bilindiğinden dolayı, tez düzenleme almaları hemen hemen kesin gibi bir şeydir. Bilimsel manada asgari gereklilikler yerine getirilirse (intihal olmaması, kaynakların doğrulanabilir olması gibi), geriye kalan tüm kıstaslar tamamen süreci yürüten danışmana bağlıdır. O halde tez hazırlayan herkes için en mühim kıstas danışman öğretim üyesidir demek yanlış bir yaklaşım olmaz. Çünkü kopyalanmış olmaması gibi temel zorunluluklar zaten yoruma açık olmayan konulardır. Bunlar haricinde geriye kalan ise danışman hoca tarafından netleştirileceğinden dolayı, doğru-düzgün iletişim kurabileceğiniz hoca ile çalışmak her şeyden önce kendi yararınıza olacaktır.

Anlatılanlardan hareketle bilinçli bir yüksek lisans öğrencisi olmak ve mümkün olan en kısa yoldan sonuca gidebilmek adına, uyum içerisinde çalışacağınız tez danışmanı seçmeniz düşündüğünüzden daha önemlidir. Önerimiz şudur ki, hakkında temel manada fikir sahibi olduğunuz ve hakkaniyetli davranacağını düşündüğünüz hocalarla bu işlemleri yürütmenizdir. Aksi durumda işler sarpa saracaktır ki bunu akademik çalışma meydana getirirken hiç istemeyiz.

1. Tez Düzenleme Merkezi

Öğrencilerin düzenlemeleri doğal karşılaması gerektiğini ifade etmekle birlikte anlamsız düzenlemelere da karşı çıkması gerektiğini düşünüyoruz. Yani bir tez düzenleme merkezi olarak tutarsız davranan kişi ya da kişilerle çalışmak istemeyiz. Benzer şekilde öğrenci olarak sizlerin de tez düzenleme istiyor olsa bile, hakkaniyetli ve ne istediğini bilen danışman öğretim üyesi ile süreci yürütmeniz mühimdir. Aksi durumda bir gün öyle, başka bir gün böyle düzenlemeler isteyen hoca ile ne şekilde mezuniyet yolunda ilerlersiniz? Bunu düşünmeniz gerekiyor. Profesyonel hizmet talebinde bulunan talebelere bu hususta çokça hatırlatma yaparız ve bir şekilde tutarlı danışmanlar ile yola çıkmalarını öneririz. Açıkçası eleştiri olmadan bu işlemler sonuçlanmayacağından dolayı, hiç eleştiri gelmemesi ile tutarsız olmak kavramlarını karıştırmamak gerekiyor. Her daim vurguladığımız üzere eleştiri doğaldır ve bizler bunu yerine getirmek durumundayız. Ancak duygudurumuna göre karar değiştiren danışmanla işlemlerin sonu gelmeyeceğinden dolayı böyle durumlarda danışmana bir şekilde bunu anlatmanız gerekiyor. Benzer şekilde tez destek sunduğumuz kişilere de aynı şekilde yaklaşırız ve tutarlı eleştirilerde bulunmasını bekleriz.

2. Tez Düzenleme İşlemleri ve Türleri

Çok geniş bir perspektif olan tez düzenleme işlemleri ve türleri genel manada birkaç başlık altında toplanabilir. Özellikle içerik, format ve anlatım açısından tez düzenleme seçenekleri genellikle ilk karşımıza çıkanlar arasındadır. O halde ilk olarak ne tür düzenleme istendiğini netleştirmek gerekiyor. Şöyle ki yalnızca tez formatı (dizgi) konusunda düzenleme isteyen bireylere sadece Microsoft Word programında uzman olan kişiler yardımcı olabilir. Ancak Türkçe anlatım ve gramer açısından tez düzenleme talep edenlere ise dilimiz Türkçe’yi iyi kullanan bireyler yardımcı olabilir. Son olarak X konusunda içerikle alakalı düzenlemeler söz konusu ise yukarıdaki iki kişi bu danışana yardımcı olamayacaktır. X konusunda uzman olmak bu başvuruyu yapan potansiyel müşteriye yardımcı olabilecek tek ekip arkadaşımız olacaktır. Kısacası düzenlemeyle ilgili olarak tüm detayları bilmek isteriz.

3. Tez Sayfa Düzeni

Akademik araştırmaların sadece konu başlığı ya da bu konu başlıklarının altında yazanlarla ilintili olduğunu ifade etmek güçtür. Özellikle günümüzde sıklıkla odaklanılan hususların başında tez sayfa düzeni gelmektedir. Enstitülerde bunu kontrol eden özel birimler bulunmakta ve tez düzenleme noktasında çok fazla öğrencinin bu veya benzeri sorunlarla alakalı problem yaşadığı bilinmektedir. Sorun yaşamamak adına eğitim gördüğünüz enstitünün yazım kılavuzuna göre tüm işlemleri yerine getirmeniz ve görüntüyle ilgili kıstasları mutlaka söz konusu enstitü kılavuzundan elde edip uygulayınız (kenar boşlukları, kullanılacak yazı tipi, bu yazı tiplerinin büyüklüğü ve görsellerin dosya içine nasıl yerleştirileceği gibi).

4. Tez İmla Düzeltme

Dönem projesi veya tez olması önemli olmaksızın hemen hemen her bilimsel araştırmada tez imla düzeltme beklenir. Özellikle de konu sayısal bilimler olursa kullanılan dilin Türkçe açısından daha fazla hata içerdiği ve çokça problemli nokta olduğu gözlemlenmektedir. Hal böyle olunca tez düzenleme kaçınılmaz duruma gelir. Ancak söz konusu düzeltmelerin Türkçe açısından dilin kullanımıyla ilgili olduğunu unutmamak gerekir. Yani konunun özü ile değil, anlatım bozukluğu ve yazım yanlışları açısından durum ele alınır.

Benzer durum yabancı dillerde meydana getirilen tezler için de aynı şekilde geçerlidir. Söz gelimi İngiliz dili edebiyatı ya da Alman dili ve edebiyatı eğitimi alan bireylerin bu dillerde tez/yüksek lisans projesi yazmaları icap edeceğinden dolayı imla kurallarına bahsedilen dile göre uymaları beklenmektedir.

Şekil 1. MS Word Yazım ve Denetleme Dilini Ayarlama

Yukarıdaki Şekil 1 üzerinde göreceğiniz üzere yazım ve anlatım dilini kontrol etmek adına Word programında yazının dili seçilmektedir. Burada hangi dilde tez hazırlanıyor ise dil seçimi yapılır ve böylece en azından yazım hatalarının önüne geçilir, hata varsa altı çizili olacağından dolayı kolayca tespit edilebilir.

5. Tablo Düzenleme

Akademik içeriğe sahip olsun ya da olmasın yazılı metinlerde şekil, tablo veya resimlerden sıklıkla faydalanılır. Çünkü yazılardan ziyade insan beyni görsellere daha çok odaklanmakta ve görseller daha çok akılda kalmaktadır. O halde tez düzenleme açısından geri bildirim alındığında mümkün olan en çok sayıda görsele yer vermek yararlıdır. Ancak son zamanlarda görülüyor ki ekran görüntüsü olarak eklenen tablolara müdahale gelmektedir. Danışmanlar bunun doğru olmadığını ifade ediyor ve çok defa tablo düzenleme istiyor. Ancak neye göre tabloların düzenlenmesi gerektiğini iddia ediyorlar anlamak güç görünmektedir. Nihayetinde ise çalışma sahibi olarak öğrenciden istenen söz konusu ekran görüntüsü tablonun yeniden yapılmasıdır. Artık ne değişiyor bilemiyoruz ancak son zamanlarda tez yazım sürecinde bunu sık sık gözlemliyoruz.

Sizler de akademik içeriğe sahip olsun veyahut olmasın araştırmanızda tablo oluşturmak istiyorsanız aşağıda Şekil 2’de ifade edilen adımları takip ediniz. Tablo ekle kısmını tıkladığınızda karşınıza sütun-satır kısmı çıkacak ve buna göre uygun gördüğünüz biçimde tablonuzu oluşturabilirsiniz.

Şekil 2. MS Word Tablo Oluşturma Adımları

6. İçindekiler Listesinin Oluşturulması

Eğitim görülmekte olan enstitünün yazım kılavuzu meydana getirilecek çalışmanın formatla alakalı tüm özelliklerini belirleyen dokümandır. Burada asgari düzeyde tez düzenleme almak istiyorsanız yapmanız gereken bu kılavuza uygun biçimde ilerlemek olacaktır. Şimdi aşağıda Şekil 3 üzerinde görüldüğü üzere içindekiler listesinin oluşturulması aşaması görülmektedir. Kırmızı renkli 3 adımı izlediğiniz takdirde otomatik liste oluşturabilirsiniz. Ancak bunu yapmak için öncelikle şablonlar kısmından başlıkların stillerini doğru ayarladığınızdan emin olunuz. Dileyen öğrenciler tez içindekiler kısmını 3 numaralı adımın üzerindeki içindekiler listesi arasından seçebilirler.

Şekil 3. MS Word İçindekiler Listesi Oluşturulması

7. Tablo ve Şekiller Listesi Oluşturma

Daha önce sıklıkla vurguladığımız üzere akademik içerikli olsun ya da olmasın insanların görsel olmaksızın çok fazla yazıdan sıkıldığı hemen herkes tarafından bilinmektedir. Özellikle tez düzenleme aşamasında danışmanlar bu hususlara sıklıkla vurgu yapmakta ve tablo, şekil ve resim kullanımı istemektedirler. Konuyla ilgili bilgisi olmayan talebeler ise tablo ve şekiller listesi oluşturma konusunda desteğe gereksinim duyabilir. Biz de bu noktada aşağıdaki Şekil 4 üzerinde şekil/tablo listesi oluşturma adımlarını paylaşıyoruz. Öncelikle ‘’başvurular’’, devamında ‘’şekiller tablosu ekle’’ ve en son ekrandaki pencere üzerinde ayarlar yapıldıktan sonra ‘’tamam’’ ikonu tıklanır. Böylelikle yüksek lisans dönem projesinde veya tezinde istenen liste otomatik oluşturulur. Yalnız bunun için daha önceden ilgili görsellerin isimlerini otomatik olarak meydana getirmek icap etmektedir.

Şekil 4. Ms Word Şekil veya Tablo Listesi Oluşturma Adımları

8. Kaynak Eşleştirmesi

Herkesin farklı tarzı olmakla birlikte tez yazarken sıklıkla yapılan hatalardan birisi de kaynak eşleştirmesi aşamasının uygulanmamasıdır. Yani burada kastedilen metin içerisinde kullanılan kaynak sayısı ile kaynakçanın tutarlı olmaması durumudur. Elbette önemli bir tez düzenleme işlemi olarak danışmanın bunu istemesi son derece olağandır. Çünkü bazen gözden kaçırma durumları olmakta ve kaynakça ile metin kısmının tutarsızlığı tespit edilebilmektedir. İnsan hatası söz konusu olursa bir tezde bir ya da birkaç tane tutarsızlıktan söz edilebilir. Ancak bazı durumlarda akademik çalışmalarda herhangi biçimde yararlanma söz konusu olmasa bile kaynakçayı zengin gösterme adına bolca kaynak ekleniyor ki bu da bir nevi intihaldir (bilgi hırsızlığı). Bu gibi olumsuz deneyimlerle karşılaşmamak adına dosyanın son hali ortaya çıktığında kaynak eşleştirmesini mutlaka yapınız. Hiçbir durumda kullanılamayan kaynaklara ne tezin içinde ne de kaynakça kısmında kesinlikle yer vermeyiniz.

9. Kaynakça Düzenleme

Kaynakça tezin nicelik bakımından ayrı kısmı gibi değerlendiriyor olsa bile bize göre bu yaklaşım hatalıdır. Tezlerdeki her bir kısım kesinlikle bütün parçasıdır ve kaynakça düzenleme bütünü tamamlayan parçalardan birisidir. Çünkü tez düzenleme adımlarında sıklıkla problem görülen bölümlerden birisi olması münasebetiyle insanların kaynakçaya gereken önemi vermediklerini ifade etmek hatalı olmayacaktır. Yalnız kaynakçanın düzenlenmesi iki şekilde olabilir. İlki yazı tipi ile alakalı olan ve punto büyüklüğü, italik yazılması ya da kalın/ince yazı tipi kullanılmasıdır. İkinci olarak karşılaşılan tez düzenleme işlemi ise dosya içerisinde kaynakçanın konumu, paragraf düzeni ve satır başı gibi konulardır. Her halükarda 2 işlemle alakalı faaliyetlerimiz bulunduğundan dolayı hizmet almak isterseniz bizimle iletişime geçiniz.

Son olarak aşağıdaki Şekil 5 üzerinde görüleceği üzere, otomatik oluşturulan kaynak listeniz varsa, aynı biçimde kaynakçanın otomatik meydana getirilmesi mümkündür. Bu noktada aşağıda adımları izlemek suretiyle dilediğiniz formatta kaynakçayı direkt olarak meydana getirebilirsiniz. Böylelikle kaynakça düzenleme işleminden kurtulabilirsiniz.

Şekil 5. MS Word Otomatik Kaynakça Listesi Oluşturulması

10. Tez Düzenleme Ücretleri

Son kısımlara gelirken tez düzenleme işlemlerinin aslında çok fazla kapsama sahip olduğu anlaşılmaktadır. Önemli olan sizin hangi açıdan düzenleme aldığınız gerçeği ile yüzleşmenizdir. Eğer düzenlemelerin türleri hakkında somut bilgi verirseniz tez düzenleme ücretleri hakkında gerçek değerlendirme yapabilmemiz mümkün olacaktır. Biliyoruz ki potansiyel müşterilerimiz anında ücret öğrenmek istiyor ancak burada ancak ve ancak bize somut bilgi iletildiği takdirde değerlendirme yapabilmemiz mümkündür.

Sadece format düzenleme işlemiyle alakalı fikir vermesi adına şunu paylaşabiliriz: Ortalama 80- 100 sayfalık dokümanın yalnızca tez dizgi (format düzenlemesi) işlemi için ortalama 2.500 Türk Lirası ücret talep edilmektedir. Elbette bu dosyanın genel durumuna, görsel sayısına ve yazı tipine bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.

Yukarıdaki başlıklarda ayrı ayrı vurguladığımız üzere toplamda 5-6 çeşit düzeltme olabilir ve mühim olan sizin yüksek lisans tezinde ne tür düzenleme talep ettiğiniz gerçeğidir. Bunlardan hangisi ile ilgili işlem talep ediyorsanız lütfen bizimle irtibat kurunuz. Yapılacak olan inceleme neticesinde size olumlu ya da olumsuz geri bildirimde bulunacağız. Eğer yanıtımız olumlu olursa talebinize istinaden teklifimizi de mutlaka size ileteceğiz. Sonrasında detaylarla ilgili görüşme aşamasına geçebiliriz. Detaylı bilgi almak isterseniz bizimle iletişime geçiniz.